Evlenmeden önce – Doğan Cüceloğlu

EVLENMEDEN ÖNCE- DOĞAN CÜCELOĞLU

“Evlilik ilişkisi bir bahçedir. Çiçek de yetiştirebilirsin, diken de!”

Doğan CÜCELOĞLU, İstanbul Üniversitesi psikoloji bölümünü bitirdikten sonra ABD’de Illinois Üniversitesinde Bilişsel Psikoloji (algılama, düşünme, iletişim) alanında doktorasını yapmıştır. Daha sonra Türkiye’de Hacettepe ve Boğaziçi üniversitelerinde görev yapan Cüceloğlu, Fulbright bursuyla bir yıl süreyle Berkeley’deki Kaliforniya Üniversitesinde ziyaretçi öğretim üyesi olarak çalışmalarda bulunmuştur. 1980-1996 yılları arasında ABD’de Fullerton şehrindeki Kaliforniya Eyalet Üniversitesi’nde görev yapan Cüceloğlu’nun kırkı aşkın Türkçe ve İngilizce bilimsel makalesi yayınlanmıştır. 1996 yılından bu yana Türkiye’de üniversite öğrencilerine,  öğretmenlere ,  anne-babalara ve iş adamlarına yönelik seminer, konferans ve atölye çalışmalarına ağırlık vermiştir. 1990’dan bu yana Cüceloğlu, Türk insanının düşünce, duygu ve davranışlarını inceleyen kitaplar yazmaktadır.

Tüm kitapları:  Başarıya Götüren Aile, Bir Kadın Bir Ses, Damdan Düşen Psikolog, Evlenmeden Önce, Gerçek Özgürlük, Geliştiren Anne-Baba,  İçimizdeki Biz, İçimizdeki Çocuk, İnsan İnsana, İnsan ve Davranışı, İletişim Donanımları, Korku Kültürü, “Mış Gibi” Yaşamlar, “Mış Gibi” Yetişkinler, Onlar Benim Kahramanım, Savaşçı

Remzi Kitabevi, Aralık 2017, ss:223

Gerçekten göz dolduran bir kariyeri var Doğan Cüceloğlu’nun, çok başarılı buluyorum kendisini, bir o kadar da mütevazi. Sosyal medya hesaplarından da takip ediyorum kendisini, sık sık canlı yayınlar yapıyor takipçilerine bu hesaplar üzerinden;  günlük yaşamda karşılaştığı , dikkatini çeken olayları paylaşıyor ve konuyla ilgili de geri dönüt istiyor. “Evlenmeden Önce”yi yazmadan önce de böyle bir kitap hazırlığında olduğunu duyurdu ve kitabında kullanmak ve görüşünü genişletmek için takipçilerinden ona mektuplar yazmasını istedi. Birçok kişi de  iletmiş kendisine bu mektupları: nasıl evlenme kararı aldıklarını, bu aşamada yaşadığı zorlukları, evlendikten sonrasını… Doğan hocamız da kendi düşünceleri ve anlatma istediklerini tam karşılayan bazı mektuplara yer vermiş kitabında. Kendi söylediklerine bir referans sağlamış diyebiliriz bu mektuplarla.

Kitap asıl olarak beş bölümden oluşuyor. İlk bölümde evliliğin insanlığın doğuşundan bu yana devam ettiğinden, farklı insanların evlilikten beklentilerinden ve sürdürdüğü evliliklerin bunları ne kadar karşıladığından bahsedilmiş; bunun yanında insanın biyolojik, sosyoekonomik, psikolojik, duygusal paylaşım ve aşkınlık durumlarından incelenmesi yer almıştır.

İkinci bölümde bireyin denetim odaklı korku kültüründe mi yoksa gelişim odaklı değerler kültüründe mi yetiştiği konusu üzerinde duruluyor. Bu iki farklı yetişme tarzıyla yetişen bireylerin hayatlarında nasıl bir ortam ve ilişki aradıkları açıklanmıştır. Kitabın ilerleyen kısımlarında da bu kısma atıflar yapılmış yine. Evlenme olgunluğuna sahip bireyin öncelikle kendini tanıması, evlenmeyi düşündüğü bireyi tanıması ve içinde yaşadığı sistemi tanıması gerekliliği üzerine durulmuş. Evlilik hakkındaki düşüncelerin, korkuların, beklentilerin  karşı tarafla paylaşılması gerektiği vurgulanmıştır.

Hayatınıza neden onu seçtiğiniz sorusunu çıkıyor karşınıza: hayat yoldaşlığı yapmak için mi onunla berabersiniz , yoksa hayatınızda işleri kolaylaştırması için onu kullanmak mı aklınızdan geçen? Evliliği etkileyen faktörler de göz önüne seriliyor ve sorgulatılıyor: mutfak kültürünüz benzer mi? Cinsellik ilişkinizde ne kadar yer ediyor? Sosyoekonomik durumlarınız farklı mı? İnanç ve değerlerinizde kesin ayrılıklar var mı? Karşınızdaki insanı değiştirmeyi düşünüyor musunuz? Yaşadığınız anın “şimdi ve burada”nın farkında mısınız?… ve daha birçok soru karşılıyor bizi.

Üçüncü kısımda iletişim için bir bölüm ayrılmış ve köklerini korku kültürü (YÜZ) ve gelişim odaklı değerler kültürü(CAN)’dan alıyor. YÜZ ve CANın birbiri ile nasıl iletişim kurmak istedikleri, YÜZ ile yaşayan kişilerin kendi aralarındaki iletişim odakları tablolar halinde verilmiş. Bu kısımda görücü usulü evlilik de yer almış ve son kısımda mutlu evlilikler üzerine açıklama yapılmıştır.

Dördüncü kısımda bir mutlu bir evlilik yaşanması için sağlanması gereken değerlere yer verilmiştir. Bunlardan ilki ve en önemlisi BEN bilinci yerine BİZ bilincini sağlamaktır. İlişkide yapılanlar tek tarafı değil her iki tarafı da memnun etmelidir. Sevmek ile kıskanmak kavramlarının farkları açıklanmış, empati kavramı vurgulanmıştır. Evlenmeden önce tarafların evliliğe dair kaygılarını, beklentilerini, değerlerini ve kurallarını belirlemesi gerekliliği vurgulanmıştır.

Son kısımda iyi bir evlilik için ailelere düşen görevler anlatılmıştır. Bunun için öncelikle çocukların denetim odaklı korku kültüründe değil de gelişim odaklı değerler kültüründe yetiştirilmesi gerekliliği ifade edilmiştir.

Benim için iç görü sağlayan bir kitaptı. Özellikle eş için “ hayatınızın en önemli ve güçlü tanığı” yaklaşımı sağlaması konu üzerine daha ciddi yaklaşmamı sağladı. Umarım sizler için de faydalı olacaktır. Kitapla kalın…