Anksiyete Nedir ?

05.11.2020
4.668
Anksiyete Nedir ?

Anksiyete Nedir?

Anksiyete, belirsiz tehlikenin hissedilmesiyle başlayan hem sıkıntı hem de uyarılmanın zihinsel bir durumudur. Hem bilişsel unsurları – gelecekteki kötü sonuçların beklentisiyle ortaya çıkan endişe ya da dehşet duyguları hem de gerginlik ve hızlı kalp atışı gibi fiziksel hisleri kapsar. Hoş olmayan, ara sıra ortaya çıkan anksiyete nöbetleri doğaldır ve hatta bazen üretkendir. Bir şeyin tam olarak doğru olmadığının sinyalini vererek, anksiyete insanların hem tehlikeden kaçınmasına hem de önemli ve anlamlı değişiklikler yapmasına yardımcı olabilir.

Ancak ister okulda, ister işte veya arkadaşlarla olsun, kişinin günlük hayatını bozan kalıcı, yaygın anksiyete, bir anksiyete bozukluğunun işareti olabilir.

Anksiyete bozuklukları farklı şekillerde ortaya çıkar ve genellikle teşhis açısından farklıdır. Genelleştirilmiş anksiyete bozukluğu, genellikle provokasyon olmaksızın kronik bir şiddetli endişe ve gerginlik durumudur. Panik bozukluğu, birkaç dakika içinde doruğa çıkan ani ve tekrarlanan panik ataklardır  yoğun korku ve rahatsızlık olaylarıdır.

Obsesif-kompulsif bozukluk, el yıkama gibi belirli davranışları gerçekleştirmeye yönelik müdahaleci düşünceler veya zorlamalarla işaretlenir. Travma sonrası stres bozukluğu, travmatik bir olay yaşandıktan veya tanık olduktan sonra gelişebilir.

Anksiyeteye genellikle depresyon eşlik eder ve ikisi temelde yatan bir genetik mimariyi paylaşır. Genetiğin ötesinde, erken travma veya ebeveyn aşırı korumacılığı gibi çocukluk deneyimleri, endişeli bir eğilim oluşturmada rol oynayabilir. Anksiyete bozukluğu olan insanlarda, tehdit tepkisini kontrol eden beyin devresi ters gidiyor gibi görünüyor: Tehlikeyi algılayan bir yapı olan amigdala aşırı aktif hale gelebilir ve hiçbirinin gerçekten var olmadığı bir tehdidi tetikleyebilir.

Anksiyete genellikle terapi, ilaç tedavisi veya her ikisi kullanılarak başarılı bir şekilde tedavi edilir. Bilişsel davranışçı terapi, hastaların problemli düşünce kalıplarını belirlemeyi ve nasıl tepki verdiklerini değiştirmeyi öğrendikleri en etkili seçeneklerden biridir. Farkındalık meditasyonu, bazıları için başka bir etkili tekniktir.

Anksiyete bozukluklarının nedenleri, semptomları ve tedavileri hakkında daha fazla bilgi;

Genelleştirilmiş Anksiyete Bozukluğu

Genelleştirilmiş anksiyete bozukluğu, genellikle provokasyon olmaksızın kronik bir şiddetli endişe ve gerginlik durumudur. Anksiyete hastaları düzenli olarak felaketi tahmin ederler ve genellikle sağlık, para, aile veya iş konusunda aşırı endişe duyarlar. Sadece günü atlatmak endişe yaratır.

Semptomlar
DSM-5 ile altı ay veya daha uzun süre kronik, abartılı endişe ve gerilim olarak tanımlanır; bu, çoğu insanın yaşadığı normal kaygıdan çok daha şiddetli veya temelsizdir. Bu bozukluğa sahip kişiler genellikle aşağıdakileri içeren semptomlar yaşarlar:

Aşırı endişeyi kontrol edememe
Uykuya dalma veya uykuda kalma zorluğu
Sinirlilik
Kolayca ürkme veya korkma
Konsantrasyon güçlüğü ya da zihin boşa gider.

Yaygın fiziksel semptomlar şunları içerir:
Baş ağrısı ve yorgunluk
Kas gerginliği ve ağrıları
Yutkunmakta zorlanmak
Titreme veya seğirme
Terlemek
Hızlı kalp atımı
Mide bulantısı
Ekstremitelerde sersemlik ve karıncalanma.
Nefessiz kalma hissi
Sık sık tuvalete gitme zorunluluğu
Sıcak basmaları

Yaygın anksiyete bozukluğu olan çocuklarda ve ergenlerde, kaygılar ve endişeler genellikle okuldaki veya spor etkinliklerindeki performans veya yeterlilik ile ilişkilendirilir. Ek olarak, endişeler dakiklik, uygunluk ve mükemmeliyetçilik içerebilir.

Nedenleri
Anksiyete bozuklukları karmaşıktır ve genetik, davranışsal, gelişimsel ve diğer faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklanır. Anksiyete bozukluğu için risk faktörleri arasında ailede anksiyete öyküsü ve yakın tarihli veya uzun süreli stres dönemleri bulunur. Korku ve kaygı ile ilgili beyin devresinin anksiyete deneyimine katkıda bulunduğu bilinmektedir, ancak Anksiyete’nin etkinleştirildiği mekanizma bilinmemektedir. İkizler ve aileler üzerinde yapılan araştırmalar, anksiyete bozukluklarının kökeninde genlerin rol oynadığını göstermektedir. Çocukluk çağı sıkıntısı ve ebeveynin aşırı koruması, Anksiyete’nin daha sonraki gelişimi ile ilişkilendirilmiştir.

Kaygı Belirtilerini Nasıl Tanınır?
Anksiyeteden muzdarip bireyler huzursuz, gergin ve sinirli hissedebilirler. Duygularını konsantre etmekte veya kontrol etmekte zorluk çekebilirler. Fiziksel semptomlar ayrıca yorgunluk, titreme, uyku güçlüğü, karın ağrısı, baş ağrısı ve kas gerginliğini içerebilir. Anksiyete genellikle yoğun ve aşırı derecede endişelenmeyi içerir. Bu endişeler, sosyal durumlar ve aile dinamiklerinden fiziksel sağlık ve mesleki kaygılara kadar hayatın her alanına uygulanabilir. Bir kişinin endişesi veya korkusu, karşılaştığı gerçek zorluklarla büyük ölçüde orantısız olabilir. İnsanlar ayrıca mantıksız bir şekilde en kötü durum senaryosunun kaçınılmaz olduğuna inanabilirler.

Anksiyete Nasıl Tedavi Edilir
Anksiyete bozuklukları genellikle psikoterapi ve / veya ilaç tedavisi ile başarılı bir şekilde çözülebilir. İnsanlar, kendi özel kaygılarına göre uyarlanmış konuşma terapisine girebilirler. Bilişsel davranışçı terapi, anksiyete bozuklukları için en etkili seçeneklerden biridir. Uygulama, hastalara nasıl tepki verdiklerini değiştirmek için çarpık düşünce kalıplarına meydan okumayı öğretir. Sosyal anksiyete, hastaların güvenli bir şekilde ve kademeli olarak korkularına maruz kaldıkları ve böylece artık onlardan kaçınmadıkları maruz kalma terapisiyle hafifletilebilir.

İlaç tedavisi, hastaların kaygılarını kontrol etmelerine yardımcı olabilir, ancak altta yatan durumu tedavi edemezler. Klinisyenler, sınırlı bir süre için hızlı etkili benzodiazepinler reçete edebilir. Beta blokerleri, belirli bir olay için hızlı kalp atışı veya titreyen eller gibi rahatsız edici semptomları azaltabildikleri için başka bir kısa vadeli çözüm sunar. Seçici serotonin geri alım inhibitörleri veya daha az sıklıkla trisiklikler gibi antidepresanlar, daha uzun vadeli bir tedavi olarak kullanılır ve etki etmesi birkaç hafta veya ay sürebilir. Tüm ilaçlarda olduğu gibi, hastalar belirli bir ilacın yan etkilerini anlamak ve ilacı güvenle açıp kapatmak için bir doktora danışmalıdır.

Tedavi
İlaç ve Bilişsel Davranışçı Terapi, bu bozukluk için en sık önerilen tedavilerdir.

Psikoterapi
Psikoterapi, anksiyete bozuklukları gibi sorunlarla nasıl başa çıkılacağını öğrenmek için psikiyatrist, psikolog veya psikolojik danışman gibi eğitimli bir ruh sağlığı uzmanıyla konuşmayı içerir.

Bilişsel davranışçı terapi
BDT, anksiyete bozukluklarının tedavisinde çok yararlıdır. Bilişsel boyut, insanların korkularını destekleyen düşünme kalıplarını değiştirmelerine yardımcı olur ve davranışsal boyut, insanların kaygı uyandıran durumlara tepki verme biçimlerini değiştirmelerine yardımcı olur. BDT, gruptaki kişilerin yeterince benzer problemleri olması koşuluyla, bir grupta yapılabilir. Grup terapisi özellikle sosyal fobisi olan kişiler için etkilidir. Katılımcıların oturumlar arasında tamamlamaları için genellikle “ev ödevi” verilir. Birçok insan için tedaviye en iyi yaklaşım, ilaçla tedavinin birleştirilmesidir.

Kaygıyı Yönetmek İçin Basit Stratejiler
Yaşam tarzı değişiklikleri, anksiyete duyguları yaşayan ancak bir tanı için klinik eşiği karşılamayan kişilere yardımcı olabilir. Egzersiz yapmak, iyi uyumak ve tüketilen kafein ve alkol miktarını sınırlamak gibi alışkanlıkların hepsi yardımcı olabilir. Araştırmacılar giderek artan bir şekilde farkındalık meditasyonunun da başarılı bir teknik olduğunu savunuyorlar. Derin nefes almak, birinin düşüncesini yargılamadan gözlemlemek ve kontrolünün sınırlarını kabul etmek gerginlik duygularını azaltabilir. Kişinin kaygısını tetikleyen durumları tespit etmek ve ardından endişeli veya mantıksız düşüncelere karşı onu itmek, geleceğe daha iyi hazırlanmış hissetmesine yardımcı olabilir.

YAZAR BİLGİSİ
İstanbul Üniversitesi - Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümünden mezun olmuş, 2011 Yılına kadar Rehabilitasyon merkezlerinde çalışıp eğitim koordinatörlüğü ve idarecilik yapmıştır. 2011 Yılında Başakşehir Rehberlik araştırma merkezine atanmış burada 2 sene görev yapmıştır. Daha sonra Bir İlkokula tayin olmuş görevine devam etmektedir. Wisc-R, Stanford Binet, Leither, Metropolitan testi, Gelişim Testleri, Oyun Terapisi, Aile ve Çift Terapisi eğitimleri vardır, Görev yaptığı ilçede Yaratıcı Drama, Eğitimde Drama, Yaşam Becerileri, Öfke Yönetimi ve Özel eğitim hizmetleri konusunda öğretmenlere hizmet içi eğitimler vermektedir. Ek olarak özel eğitim küçük adımlar programı uygulayıcısıdır. Evli ve bir kız babasıdır.
YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.