Oyun Oynamanın Çocuklar İçin Faydaları Nelerdir?

Bir önceki yazım Çocuk ve Oyun Yolculuğu’nda oyunun çocuklar için ne denli önemli olduğundan ve ne anlama geldiğinden söz etmiştim. Peki çocuklar için bu kadar kıymetli olan oyun nelere, nasıl yarar sağlıyor? Şimdi biraz buna bakalım.

Çocuklar isimlendiremedikleri duygularını, zorlandıkları ve baş edemedikleri olumsuz yaşantılarını, korkularını, kaygılarını veya hayallerini oyunun sembolik diliyle dışavururlar. Gerçek hayatta kontrol edemedikleri olay, durum, yaşantılarının bir ödünlemesi niteliğinde kendi kurdukları oyunlarda adeta gücü ve kontrolü ele geçirir; psikososyal zorluklarını çözmenin bir simülasyonunu yaparlar. Kimi zaman aynı oyuncakla defalarca aynı şekilde oynarlar. Bu çoğunlukla, çocuğun o oyun kurgusu ve oyuncak aracılığı ile birtakım zorlayıcı duygu ve yaşantıyı yeniden düzenlemeye, onarmaya, yapılandırmaya çalıştığını ifade eder. Bir örnek üzerinden gitmemiz gerekirse, babası tarafından fazla baskılanan ve yetersiz hissettirilen bir çocuk, oyun odasındaki hayvan figürleri ile oynarken baba ayı figürünü sürekli uçurumdan atarak öldürebilir. Burada çocuğun babasına ifade edemeyip, bastırdığı öfkesini dışavurduğu düşünülebilir. Çocuğun hikayesi içerisinde bu, oldukça anlamlı bir oyun davranışı çıktısı olarak görülebilir.

Oyun; çocukların kendi kendilerine oynayarak duygusal  boşalım olanağı buldukları; gerçek hayatın davranışsal provalarını yapabildikleri hayali bir tiyatro sahnesine benzetilebilir. Ayrıca çocuklar oyunlarında yarattıkları çatışmaları, yargılanmadan ve suçlanmadan sergileyebildikleri sürece çocukların problem çözme becerileri gelişmekte ve alternatif başka çözüm yolları üreterek çözüm repertuarları genişlemektedir.  Oyunlarında karar verme,  kendi duygu ve düşüncelerini özgürce ortaya koyabilmeleri ise çocukların özyeterlilik hissini geliştirmekte ve olumlu bir  benlik algısına sahip olmaları  konusunda desteklemektedir.

Uyum, davranışsal, duygusal, psikolojik, düşünsel alanlarda çocukların gelişimlerinin en önemli parçası olan oyun için olabildiğince alan açılması, desteklenmesi her açıdan daha sağlıklı ve mutlu bireyler olmaları için elzem görünüyor.