YAPAY ZEKA VE RUH SAĞLIĞI HİZMETLERİ…

Ruh sağlığı hizmetlerinde Yapay Zekan (AI) algısı, genellikle hastalarla doğrudan etkileşim olmaksızın, randevuların planlanması veya faturalandırma gibi arka planda bir rol oynadığı yönündedir. Ancak teknolojiler ilerledikçe, yapay zekayı destekleyici işlevlere sahip bir arka ofis aracından daha fazlasına dönüştürmek için daha fazla fırsat ortaya çıkmaktadır.

Muhtemelen bilim kurgu filmlerinden etkilenen veya sosyal medya platformlarında otomatik robotları izleyen birçok kişi, sağlık hizmetlerinde hastaların karşılaştığı yapay zekaya karşı temkinli davranmaktadır. İnsan etkileşimini ortadan kaldıracağına veya eğitimli ruh sağlığı profesyonellerinin istihdam fırsatlarını baltalayacağına dair inanışlar son derece yaygındır.

Yapay zeka, doğru ellerde olursa, sağlık hizmetleri alanında insanlığı gerçekten geliştirebilir. Yapay zeka, hastalarla doğrudan etkileşim kurarak, yetersiz hizmet alan topluluklara ulaşarak ve ruh sağlığı sağlayıcılarının ağır işlerinin çoğunu üstlenerek ruh sağlığı alanında hizmet sunmaktadır.

İnsan dokunuşu zaman gerektirir; yapay zeka bu zamanı yaratır

İlk klinik değerlendirme seansından sonra (1 ila 2 saat arasında süren), tipik bir psikoterapi seansı yaklaşık bir saat sürer ve tek bir terapist günde yedi ila sekiz hastayı görebilir. Hastanın randevuya geldiğini varsayarsak, seanslarda son ziyaretlerinden bu yana olup bitenler hakkında güncel bilgileri paylaşarak, deneyimleri, düşünceleri ve duyguları hakkında konuşarak zamanı kullanırlar. Yapılandırılmış konuşma yoluyla terapistin görevi sürekli olarak hastanın sorunlarını değerlendirmek, bunu klinik literatür ve bağlamsal bilgilerle ilişkilendirmek, gerekirse tedavi planını güncellemek ve potansiyel engelleri belirleyerek hastanın tedavi adımlarında ilerlemek için iyi donanıma sahip olmasını sağlamaktır. Ve bunların hepsi bir saat içinde olmalıdır.

Bir saat içinde yapılacak ne çok şey var, değil mi? Peki ya iyi eğitimli bir yapay zeka ajanı bu yükün bir kısmını üstlenirse? ChatGPT gibi büyük dil modelleri bize yapay zekanın bir insan kullanıcıyla son derece doğal yapılandırılmış konuşmalar gerçekleştirebildiğini göstermiştir. Klinik olarak doğrulanmış yapay zekanın seanslar arasında hastayla çalışabilmesi, kritik bilgilerin toplanması, ilerlemenin izlenmesi, tedaviye uyumun ve seansa katılımın sağlanması ve klinik risk veya kötüleşme belirtilerinin izlenmesi mümkün görünmektedir. Hasta, terapistini bir sonraki görüşünde, terapist, son seanstan bu yana hastanın kaydettiği ilerlemenin kapsamlı bir özetini içeren kısa ve öz bir klinik notu yapay zeka araçları sayesinde edinebilir.

Yapay zeka, insanlığı terapiden mahrum bırakmak yerine sisteme daha fazla zaman kazandıracaktır. Terapist ile hasta, seans aralarındaki süreçleri seans içinde konuşarak zamanı harcamak yerine sadece yeni seansa odaklanabilir. Bu karma yaklaşım, nitelikli terapistlerin klinik uzmanlığını koruyarak, hizmet sağlayıcı ile hasta arasında bilginin daha etkili ve verimli bir şekilde aktarılmasını sağlayacaktır.

Birkaç kişi için değil; çoğunluk için insanlık…

Yakın zamanda yapılan bir çalışma, hastaların bir yapay zeka tarafından karşılanmaları durumunda kendilerini bakıma yönlendirme olasılıklarının daha yüksek olduğunu gösterdi; kişiselleştirme, empati ve kişiselleştirilmiş klinik arayüzün hastanın olumlu deneyimini büyük ölçüde etkilediğini belirledi.

Yapay zeka, temelde yargılamayan bir giriş noktası sunarak zihinsel ve ruhsal sağlık konusundaki damgalamayı azaltırken, kullanıcının deneyimini ve sağlık sistemlerine katılımı iyileştirme potansiyeline sahiptir. Büyüleyici olan şey, bu teknolojiden en çok azınlık gruplarının yararlanmasıdır; bu da dijital araçların yetersiz hizmet alan toplulukların erişimini iyileştirme potansiyeline ne kadar büyük bir destek olduğunu göstermektedir.

İnsanlık teknolojiyle gelişir…

İnsanların cep telefonlarından tabletlere ve dizüstü bilgisayarlara kadar teknoloji aracılığıyla karmaşık bir şekilde bağlantı kurduğu tartışılmaz. Toplum teknolojiyle birlikte gelişmiştir. Tıpkı daha geniş sağlık sisteminin tıbbi görüntüleme, genomik veriler ve hatta 3D baskı protezleri, implantlar ve yedek eklemler gibi icatlardan faydalanması gibi, ruh sağlığında da yapay zeka ve makine öğreniminden daha çok destek alabilmek çok önemlidir.

Ruh sağlığı sektöründeki yapay zeka teknolojisi, lokomotif sektöründe buhardan dizel motorlara yolculuğun. Yapay zeka, hâlâ yalnızca aşırı zorlanmış insan emeğiyle çalışan bir sektöre yönelik, son derece ihtiyaç duyulan bir paradigma değişikliğine öncülük etmeyi vaat etmektedir.

https://www.psychologytoday.com/intl/blog/artificial-intelligence-and-mental-health/202404/ai-will-make-mental-healthcare-more-human   sitesinden faydalanılarak hazırlanmıştır.