Bipolar Bozukluk ile Baş Eden Sevdiğinize Nasıl Yardımcı Olursunuz?
Bipolar Bozukluk ile Baş Eden Sevdiğinize Nasıl Yardımcı Olursunuz?
Bipolar bozukluk, depresyon gibi duygu durum bozuklukları birçok kişiyi etkilemektedir. Bu rahatsızlıklardan mustarip olan kişilerin sevdikleri, arkadaşları ve aileleri çeşitli yollarla bu durumlardan etkilenebilmektedir. Eğer sevdiğiniz biri bu tipte bir duruma sahipse zaman zaman çaresiz, bunalmış, kafası karışık, incinmiş, kızgın veya öfkeli hissediyor olabilirsiniz. Ancak unutmayın ki sevdiğinizi daha iyi hale getiremezsiniz, sadece ona daha iyi olması için destek olabilirsiniz. Onun yanında olmak ve destek olmak sizin yapabilecekleriniz arasındadır ancak onun zihnine girip daha farklı düşünmesini veya hissetmesini sağlayamazsınız. Dolayısıyla iletişimde doğrudan ve açık olmanız da önem taşır.
Neler Yapabilirim?
Sevdiğinize değişmesini, bu halden çıkmasını söylemeyin. Kendisine gelip bu halden kurtulmasını istemek uygun düşmez. Bunu yapmak biraz da şeker hastası birisine artık iyileş demek gibidir. Bu durumdan şeker hastası da memnun olmayabilir ama bir anda iyileşmesi mümkün değildir, uzman yardımına ihtiyacı vardır.
Sevdiğinizin durumu hakkında güvenilir kaynaklardan bilgi edinmeye çalışın. Bipolar olmak üzerine yazılmış kitapları okuyabilir veya bir uzmana danışabilirsiniz. Rahatsızlığın seyri üstüne araştırma yapabilirsiniz.
Kendi başınıza tek destek veren olmaktan kaçının. Sevdiğinizin sorunlarını ve karşılaştığı problemleri tek başınıza çözmeye çalışmayın. Hem uzmandan yardım alması için sevdiğinizi destekleyin hem sevdiğinizin diğer yakınlarıyla da iletişime geçin. Destek ağı oluşturmaya yönelik adımlar atın.
Sabırlı ve umutlu kalmaya çalışın. Sevdiğinizin bir sabah uyanıp her şeyinin değişmiş olmasını beklemeyin. Bu süreçte onun yanında olun ve zaman zaman geriye dönüşler olabileceğini, yavaşlamalar olabileceğini unutmayın. Bu kazanılması gereken bir yarış değil; kimse yola çıkarken uzun olmasını ummaz ancak tedavi süreci uzun ve zorlu olabilir.
Kendi kaynaklarınızı tüketmemeye özen gösterin. Unutmayın ki siz kendinize yardımcı olamayacak olursanız sevdiklerinize de yardımcı olamazsınız. Uçaklardaki oksijen maskelerini düşünün. Önce kendinize sonra da başkalarına yardım etmeniz söylenir. Siz kendinize oksijen sağlamazsanız tükenip yardım edemez hale gelebilirsiniz.
Manik dönemlerde zorlanmanız olasıdır. Bu dönemde bipolar bozukluğa sahip kişiler büyük değişiklikler yapmaya niyetlenebilir, çok para harcamaya yönelebilir veya tehlikeli olabilecek başka şeyler yapmaya kalkışabilir. Bu dönemlerde kişiler daha dürtüsel ve kontrolsüz bir karaktere bürünebilirler. Sevdiklerinizin kendisine zarar vermesinin önüne geçmek için elinizden geleni yapın. Unutmayın ki siz onun fikrini değiştirmeye çalışırken o da büyük olasılıkla her şeyin kontrol altında olduğunu iddia edecektir. Bu noktada diğer yakınlarının da yardımına ve uzman yardımına başvurabilirsiniz. İntihara dair bir belirti görüyor veya şüpheleniyorsanız bunu da ciddiye alın. Dikkat çekmek için intihar etmekten bahsediyor diye düşünmeyin.
Fuat Can Çalışkan
Uzman Psikolojik Danışman
caliskan.fuatcan@gmail.com
Kaynaklar:
Basco, M. R. (2015). The bipolar workbook: Tools for controlling your mood swings. Guilford Publications.
Fast, J. A., & Preston, J. (2012). Loving Someone with Bipolar Disorder: Understanding and Helping Your Partner. New Harbinger Publications.
Mondimore, F. M. (2014). Bipolar disorder: A guide for patients and families. JHU Press.