Bitişik el yazısı başımızın belası mı ?

BİTİŞİK EL YAZISI BAŞIMIZIN BELASI MI?

Okullarda öğrencilerin bitişik el yazısı ile yazarken zorlandıklarını, okunaksız yazdıklarını gözlemliyoruz. Bitişik el yazısına geçilirken varsayılan hedefler çocuğun kendi yazı biçimini geliştirerek özgüvenine katkıda bulunmak, kişilik oluşumunu desteklemek, daha güzel yazmalarını sağlamaktı. Fakat bu hedeflerin çok uzağında olduğumuzu görüyorum. Bunun 5 temel nedeni olduğunu düşünüyorum.

1.Bitişik el yazısı yazmanın daha zor olması
2. Çocukların okula başlama yaşlarının öne alınmasıyla kas becerilerinin(ince motor becerileri) el yazısına uygun olmadığı durumlar
3. Anaokulu eğitiminde ince motor becerilerinin yeterince gelişmemesi, ayrıca diğer temel becerilerin (şekil kopyalama, fonolojik farkındalık, görsel ayrımlaştırma, dikkat, kavram formasyonu gibi) yeterince gelişmemesi nedeniyle el yazısı yazmakta zorlanmak.
4. Anne baba tutumlarından kaynaklanan (erken çocukluk döneminde çocuğun el becerisini geliştirmeye yönelik davranışları teşvik etmeyip, onların yerine yapılması; yemek yedirmek, ayakkabısını bağlamak gibi, ayrıca ailelerin el yazısı bilmemeleri nedeniyle çalışmaları evde yaptırmakta zorlanmaları)
5. Çocukların oyuncaklarla oynayıp, resim yapmak yerine tabletlerle telefonlarla oynamaları ve televizyon izlemeleri (yani teknolojiye maruz kalma sürelerinin çok fazla olması*)

*Teknolojiye maruz kalması süresi ilk 3 yıl hiç olmamalı, 3-6 yaşta en fazla 1 saat olmalı diyoruz.

Öğrencilerin el yazısı ile yazamamaları sadece Bakanlığın yanlış uygulamasından ibaret olamaz. Burada herkesin alması gereken dersleri alması gerektiğini düşünüyorum. Tek suçlu MEB gibi davranmak yanlış olur.

Düz yazıya geçildiğinde el yazısı yazmakta zorlanan çocuklar belki daha az zorlanacaklar fakat yine zorlanacaklar. Burada odaklanmamız gereken şeylerden biri de neden bu çocuklar yazmakta zorlanıyor sorusu.

Çocuklarımızın okula başladıklarında yazma becerisinde zorlanmalarını istemiyorsak;

• İnce motor becerilerini geliştirecek (hamur, mandal vs.) materyallerle çocuğun oynamasını sağlamalıyız.
• Yapabileceği her şeyi çocuğun yapmasını sağlamalıyız. (5 yaşında çocuğun altını bağlamak ne kadar saçma geliyorsa, 3-4 yaşında çocuğa da yemek yedirmek o kadar saçmadır diyebilmeliyiz. kaşığını çatalını kullanamayan çocuk kalemi de kullanamaz.
• Erken yaşta, gözden kaçmadan okul öncesi dönemde kalem tutmayı doğru öğretmeliyiz. bir kere yanlış tuttuklarında çok zor düzeliyor. Yanlış tuttuklarında çabuk yorulduklarından yazmaya karşı direnç geliştiriyorlar.
• Nitelikli okul öncesi eğitimi aldıklarından emin olmalıyız.
• Kalem kullanarak resim yapmasını, şekiller çizmesini desteklemeliyiz.
• Çocukların yazma becerisi oturmadan kılavuz çizgili defter kullanmayı bırakmamak gerekiyor. Kılavuz çizgisi olmayan defterde yazma becerisi oturmamış çocuklar satır takibinde, sayfa düzeninde zorlanıyorlar.
• Çocuklar ilkokula başlamadan önce okul olgunluğuna ulaştığından emin olmalıyız.

Bitişik el yazısı ile ilgili görüşüm nedir?

Çocukların okula gelirken getirdikleri beceriler düşünüldüğünde MEB in hedeflerinden çok uzağız. Uygulamanın kaldırılması daha gerçekçi olur. Gerçeklerle yüzleşmemiz gerekiyor ve herkesin bundan ders çıkarması.

Ömer CİMEM
Psikolojik Danışman
omercimem@gmail.com