Bunlar hep sınav kaygısından!

BUNLAR HEP SINAV KAYGISINDAN!

Özellikle tüm 8. Sınıf öğrencilerinde TEOG yaklaşırken ilk sınav için Ekim-Kasım ve son sınav için Mart-Nisan aylarında sınavdan yaklaşık 1 ay önceden ortaya çıkan gelişmiş gerilim haline kaygı diyebiliriz.

Öğrencilerim genellikle benim yanıma hocam sınav kaygım var yapamıyorum şeklinde yakınarak geldiklerinde öncelikle hangi dersten kaygılı olduğunu soruyorum. Ve genellikle aldığım cevap tek bir ders oluyor.

*Peki, o zaman bu sınav kaygısı denilen şey genel bir kaygı durumu değil mi?

*Fen dersinde tüm soruları doğru cevapladım ama İngilizce de sınav kaygım var?

*Matematikten çok test çözüyorum ama hep üslü sayılardan yanlışım çıkıyor! *Dikkat bozukluğum var! Yapamıyorum!

Ne yazık ki, bunlar akademik hayatta her gün duyduğumuz öğrencilerin hatta bazı branş öğretmenlerinin dillerine pelesenk olmuş kalıplar .

Binlerce öğrencinin gireceği, akademik hayatlarını şekillendirecek bir sınav için kaygı duymak aslında gayet normal bir haldir. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki, kaygının düzeyini kontrol edebilen öğrenciler istedikleri başarıya ulaşmıştır.

Sıfır kaygıda, motivasyonsuzluk, dikkatsizlik ve risk alma davranışı vardır. ‘Bana bir şey olmaz’ düşüncesi, beklenmedik anda gelen başarısızlık ve sonuçta travmatik bir deneyim yaşayabilirler.

‘Kaygı beni ayakta tutuyor’ normal seviyede olan kaygı düzeyi öğrenciyi daha aktif ve dinamik tutar.

Yüksek kaygı ise, kalp çarpıntısı, mide bulantısı, kabız-ishal hali, ellerde terleme ve titreme, panik, nefes darlığı gibi semptomlarla kendini gösterir. Özellikle bu gibi durumlarda bir uzmandan yardım alınması gerekir.

Sınav anında kaygı yaratacak etmenleri 3 başlık altında toplayabiliriz;

• Konuya Vakıflık
• Bilişsel Sebepler (Acaba yapabilecek miyim ?)
• Çevresel Etmenler (Aile, arkadaşlar)

Konuya Vakıflık

Eğer bir öğrenci konuya yeterince hâkim değilse kaygı yaşar. Cevabını bilmediği soru çıkacak ve yapamayacak olmak öğrencide sınav öncesinden sınav anına kadar bir gerilim yaşatır, daha sonra sınav anında bir soruyu yapamaz ve bütün motivasyonunu kaybeder ve diğer sorulara da odaklanamaz.

Dikkat ederseniz yukarı da öğrencilerimin diyaloglarında bahsettiğim Matematik de sınav kaygım yok Sosyal de var!

Neden?

Çünkü matematiği biliyorum. Ama Sosyal dersine hiç çalışmıyorum.

Çok açık bir şekilde konuyu bilmediği için yapamadığını görüyoruz, ve çalıştığında, konuyu hakim olduğunda kaygı durumu ortadan kalkıyor.

Bilişsel sebeplere bakıldığında;

Kalıp: Benim beynim İngilizceyi almıyor.

Otomatik Düşünce: Zaten zor yapamayacağım.

Duygu: Stres, korku

Davranış: Panik, ağlama, dikkat dağınıklığı (her zaman)

Kalıplar deneyim ve öğrenmeyle oluşur. Deneyim derken anlatılmak istenen;

Önceden yaşadığı sınavlarda herhangi bir olumsuz durum yaşanmış mı?,

Bu kötü kalıbı oluşturmasının altında yatan inanç nedir?

Genelleme mi yapıyor?

Öğrenilmiş bir çaresizlik mi var?

Çevresel sebeplere bakıldığında ise;

Genellikle yanlış anne baba tutumları sonucu öğrencilere yüklenen baskı, okul ortamında arkadaşlarıyla iletişiminde edindiği düşünceler, yanlış çalışma stratejileri kaygıya neden oluyor.

Ebeveyn :

• Seni özel okula gönderiyorum kazanmak zorundasın.
• Biz senin için çalışıyoruz.
• Arkadaşın nasıl 90 aldı?
• Ben okuyamadım o okusun.

Öğrenci:

• Çalışmak zorundayım.
• Kazanamazsam, her şey biter.
• İyi lise iyi üniversitedir, lise olmazsa devam edemem.

Bir düşünelim, zorunlu olunca mı yoksa isteyince mi iyi şeyler yaparız?

Siz bu hayatta savaşmak mı istiyorsunuz? Barışmak mı? Gergin olmak mı? Huzur mu?

*İstem motivasyonu arttırır.

Hangi sorunun cevabı sizi daha iyi hissettiriyor ise o cevaba odaklanın..

Sara AKCA
Psikolojik Danışman
saraakca@hotmail.com