Çocuklarda inatçılık ve başa çıkma yolları

Çocukların bazen istemediğimiz davranışları dirençle yapmaya çalıştıklarını gözlemleriz. Bu durum aslında duygusal gelişimin bir parçası olup; çocukluk döneminde olağan karşılanır. Çocuğun 2 ve 5 yaşları arasında düşünceleri daha çok ben merkezlidir. Ben merkezli düşünce yapısından dolayı  sadece benim istediğim olmalı şeklinde düşünebilirler. Âdeta  çocuğa koyduğumuz kuralları sınar yapma dediğimiz davranışları yapar  ve bu durum bir çatışmaya dönüşüp öfke  nöbetlerine neden olur.

 ÇOCUKTA İNATçılığın  NEDENLERi

Çocuk bu dönem kendini ilk defa anneden ayrı diğer yetişkinlerden ayrı bir varlık olarak görür. Bunun sonucunda kendisinin bir birey Olduğu  gerçeğini  herkese gösterme yolu  olarak inatçılığı seçebilir. Ailede  yetiştirilme şartları da nu durumu etkileyebilir. Anne ve babanın hayır dediği durumların belirsiz olması  yada evde anne veya babanın birbiriyle inatlaşması da çocuk için rol model olabilmektedir. Ailenin çocuğa inatçılığı pekiştirecek şekilde davranması da neden olabilir; istediği şeyler karşısında Ebeveynlerinin  sürekli olarak hayır demesi inatçı davranış kalıbını pekiştirebilir veya tam tersi durumlarda çocuğun istediği şeyleri sürekli inatçı davranarak elde etmesi de  inatçılığı pekiştirilir.

Yetişme şartları haricinde çocukların  mizacından kaynaklanıyor olabilir. Her çocuk eşşiz bir kişilik yapısına sahiptir .

İNATÇİ ÇOCUĞA NE YAPILMALI NE YAPILMAMALI

Öncelikle çocuğu yargılamaktan vazgeçin bu dönemin olağan bir  duygusal süreç olduğunu kabul edin.

Çocuğa birey olduğu hissettirilmeli ve bu inatçı davranışı neden sergilediği  sorulmalıdır

Çocuğa sınırlar mümkün olduğunca belli edilmemeli, belirsiz durumlar olmamalıdır.

Çocuğa sınırlar belirtilirken mümkün olduğunca durumların nedenleri açıklanmalı; bunu yapmanı istemiyorum çünkü ….gibi sebepler belirtilmeli.

Çocuğun inatlaşmasını istemiyorsak öncelikle biz İnatlaşmamalıyız çocuğa bu konuda rol model olduğumuzu unutmamalıyız.

Çocukta inatçılığı  pekiştirecek davranış kalıplarından kaçınmalıyız. Örneğin çocuğa baştan hayır dediğimiz bir durumu  çocuk İnatlaşıp  ısrar ettikten sonra kabul edeceksek çocuğun inatçılığını pekiştirmiş oluruz. Bu durumda çocuk her istediğini inatla elde edebileceğini düşünecek ve istenmedik davranış sayısı da artacaktır.

Çocuğun olaya dair bakışını farklılaştırıp , geliştiren ;özgüvenini pekiştiren etkinliklere ýönlendirilebilir.

İnatçılık konusunda  ve bunun sonucunda oluşabilen öfke kontrol problemleri yaratıcı drama yoluyla önlenebilir.

İnatçılığı ilk etapta görmezden gelme iyi bir çözüm yolu olabilir. Görmezden gelme davranışıyla çocuğa yaptığı davranışı  sorgulama şansı olur.

Çocuğa doğrudan hayır demek yerine seçenekler sunmak iyi bir çözüm yolu olabilir.

Çocuğun dikkatini dağıtma taktiği ise yarayabilir. Örneğin çevresinden bir çocuğun oyuncağını oynamak için İnatlaşıyorsa ve diğer çocuk  da bunu istemiyorsa “ dur ayıp yapma ver arkadaşının oyuncağını o senin oyuncağın degil !” demek bir işe yaramaz çünkü çocukta aidiyet fikri  3 yaşında olmaz.  Bunun yerine  farklı oyuncaklar  gösterip dikkati dağıtmak ise yarayabilir.

Tüm bu öneriler dışında koşulsuz kabul ve koşulsuz sevgi de istendik davranışların kazanılmasında önemli ölçüde etkilidir.