Diğer Ülkelerdeki Üniversite Sınav Sistemleri

AVRUPA

1) Merkezi sınav yok. Yerleştirme yok ve öğrenciler gitmek istedikleri üniversitelerle yazışma, görüşme ve yerinde ziyaret ve tespitlerle bu süreci başlatıyorlar.

2) Genelde öğrenciler lise de elde ettikleri beceri, kazanımlar ve başarılarına göre üniversiteye yerleşiyor.

3) Ancak Avrupa ülkelerinin çoğunda lise yeterlilik sınavı var. Bu sınavlar hem ilgili lisenin performansını hem lise öğrencisinin becerisini ölçüyor hem de burada alınan başarı puanı yada sonucu üniversiteler kendilerine yapılan başvuru esnasında üniversiteye giriş ve kabul açısından da bir kriter olarak kullanıyor.

Avrupa modeli herkese açık, bağımsız ve özgür bir üniversiteyi temsil etmektedir.

İNGİLTERE

İngiltere’de sistem öğrencinin lisede seçtiği derslerdeki başarısına göre işliyor. Öğrenci lisede ilgi alanı ve yeteneklerine uygun dersler seçiyor ve bu derslerdeki başarı notlarını, üniversiteye girmek için başvurduğu üniversiteler göz önünde tutarak değerlendirme yapıyorlar. Bunun dışında elbette mülakat, referanslar ve üniversitede başarılı olacağınızı ispatlayan diğer kanıtlar ödül, zeka oyunları, birincilik vb. unsurlarda olumlu etki yapıyor.

Ayrıca İngiltere ve bir çok AB ülkesinde bakalorya sistemi ile öğrenci en başından hangi üniversite ve mesleklere yönlenebileceği açıkça sınırlandırılmış, bizdeki gibi her tür lise mezunu her tür bölüme gidebilir durumu buralarda yok.

ABD

1) Öğrencinin Lise başarısı

2) Referans mektupları (öğretmenler+staj-proje yöneticileri vb)

3) SAT sınavı lise yeterlilik benzeri bir merkezi sınav olup, yılda birkaç kez girilebilir. Üniversitelere adayların bireysel yapacağı başvuru esnasında istenebilen giriş kriterlerinden birisidir.

SAT1-Matematik ve dil (bizdeki TYT ve eski YGS-ÖSS benzeri)
SAT2-Fen ve sosyal gibi diğer konuları içerir. (bizdeki YKS 2. Kısım ve eski ÖYS ve LYS benzeri

İstediğiniz zaman SAT’a girip skorunuzu ya da başarı puanınızı yükseltebilirsiniz. SAT1 ya da SAT2 öğrencinin ilgili ve hedeflediği alanla alakalı olarak ikisinden birine ya da her ikisine girme serbestisi vardır.

Ayrıca ABD ve AB ülkelerinin çoğunda üniversite ücretli bir eğitimdir. Özellikle ABD devlet üniversitelerinin ücretleri bizdeki vakıf üniversitelerinin ücretleri ile yarışır durumda. Bu yüzden filmlerde gördüğümüz gibi, NBA vb burslar ile ya da velilerin yaptığı öğrenim sigortası gibi imkanlarla bu ücretler karşılanmaya çalışır.

Not: ABD bu SAT sınavını 2000’lerin başında değiştirelim mi diye tartışmaya açtı, çeşitli denemeler ve pilot uygulamalar sonucunda SINAV YETERLİDİR DEĞİŞTİRMEYE GEREK YOKTUR diye karar almışlar. İLGİNÇ. Efsane de olabilir ama ülkemizde böyle bir şeyin olma ihtimalini bile düşünemeyince insan bir özeniyor.

UZAKDOĞU MODELİ

1) Lise başarısı

2) Yeterlilik sınavı (Lisede bağımsız kuruluşlarca yapılır ve üniversiteye girmek isteyen herkes için zorunludur)

3) Her üniversite ayrıca adayın seçeceği bölümlerle ilgili olarak (matematik, fen, sosyal, dil vb) kendi sınavlarını (yazılı ve sözlü) yapmakta ve ayrıca mülakata alabilmektedir.