Hope Springs Filminin Aile Danışmanlığı Açısından İncelenmesi
Hope Springs filmine genel bir bakış yapacak olursak; film Kay ve Arnold adında orta yaşlı bir çiftin aralarında yaşanan iletişimsizlik ve cinsel sorunların evliliği monoton bir hale getirmesi ve Kay’in artık bu duruma katlanamayarak bir çözüm yolu araması ile başlıyor. Kendisi eşi ile sorunlarını çözmek için girişimlerde bulunsa da bu sonuçsuz kalıyor ve bir gün kitapçıda Dr. Bernald Feld’in evlilik üzerine yazmış olduğu kitabına rastlıyor. Kitabı okumaya ve doktoru araştırmaya başlıyor. Bu kısımda Kay’in evliliğini bitirmek değil evliliğini kurtarmak istediğini bunun için çabaladığını görüyoruz. Kay danışmandan randevu alıyor ve bunun için iyi bir para ödüyor. Kocası Arnold bunu öğrendiğinde seanslara katılmak istemiyor ve tepki gösteriyor fakat Kay’in bu konudaki kararlılığını anlayınca o da Kay’in peşinden gidiyor.
Danışma sürecinde seanslara başlama konusunda Kay’in istekli Arnold’un ise isteksiz ve dirençli olduğu hem sözel hem bedensel ifadelerinden açıkça anlaşılıyor ve danışman da bunu seansta dile getiriyor. Arnold danışmana ve seanslara karşı bir önyargı ile sürece başlıyor ve evliliğinin mükemmel değil ama yeterince iyi olduğu kanısında. Evliliklerinde sorun olduğunu düşünen ve memnun olmayan Kay, evliliklerini yeniden kazanmak istediğini beyan ediyor, Arnold buna karşı bir çıkış yapıyor ve Kay’in sözünü kestiğinde danışman kibarca müdahale ederek söz kesmemesini sağlıyor. Bu tepkinin yerinde ve oturumların sağlıklı devam edebilmesi açısından önemli olduğunu düşünüyorum. Kay, Arnold’ın ona dokunmamasından ve aynı evi paylaşan iki yabancı gibi olmalarından şikayet ediyor. Arnold ise 31 yıllık evliliklerinden sonra Kay’in bu söylediklerinin kaçıklık olarak nitelendiriyor. Arnold’ın olumsuz ve hakaret vari söylemlerine danışman müdahale ediyor ve sohbeti olumlu ve tanımlayıcı şekilde sürdürmeleri yönünde kibarca uyarıyor. Bununda yerinde bir müdahale olduğunu düşünüyorum çünkü baştan edilmeyen müdahalelerin faturası seanslarda daha da ağırlaşabilir ve kontrolümüzden çıkabilir.
Kay konuşmasına devam ederken hiçbir şey konuşamadıklarını, birbirlerinin ne hissettiğini bilmediklerini söylüyor yani aslında aralarında büyük bir iletişim sorunu var. Danışman ilk seansın sonunda bu süreç için kabaca bir plan sunuyor. Çiftin seanslara neden başladığını -aralarındaki samimiyeti geri getirmek için- tanımlıyor. Bunun odaklandıkları asıl nokta, oturumların ortak ve nihai hedefi olarak dile getiriyor. Sonrasında seansları kabaca yapılandırıyor; birbirlerinin ihtiyaçlarını anlayabilmek, samimiyeti geliştirmek ve ilerleyen samimiyeti sürdürebilecek işlemleri bulmalarını sağlamak şeklinde. Daha sonra danışanların daha iyi anlaması için burun kırma metaforunu ortaya koyuyor ve açıklıyor. Bununda etkili bir yöntem olduğunu düşünüyorum çünkü yaptığımız iş oldukça soyut bir iş ve anlamak, anlamlandırmak bazen güç olabiliyor metaforlar sayesinde yapılan işlemleri daha görünür ve anlaşılır kılabiliyoruz.
İlk seanstan sonra Arnold’un danışma süreci ile ilgili direnci azalmıyor aksine arttığını söyleyebilirim. İkinci seansta danışman onlara tanıştıkları zaman ve ilişkilerinin başlarındaki duygu ve düşünceleri ile alakalı sorular sordu. Bunun da etkili olduğunu düşünüyorum çünkü uzun zamandır düşünülmemiş anılar kaybolmuş birtakım duyguları geri getirerek heyecan oluşturabilir ki anlatırken ki beden dillerine bakılırsa o heyecanı hissetmeye başlıyorlar. Seansın ilerisinde Kay neden ayrı odada yattıklarını açıklıyor. Kay’in burada Arnold’a karşı bir önyargısı açığa çıkıyor. Çağırsa dahi yeniden aynı odada kalmak istemeyeceğini düşündüğünü dile getiriyor. Bundan sonra danışman Arnold’a ne zaman sex yaptıklarını soruyor ama cevabı Kay’den alıyor.
Bu oldukça sert bir giriş olmuş henüz ikinci seanstan bu kadar özel bir soru sorulması danışanlarda daha çok direnç oluşturabilir ki seansta danışanlar rahatsızlık hissediyor. Bu noktadan sonra danışmanın aralarındaki sözel iletişimsizlikten çok temassızlığa odaklandığını görüyorum. Danışanların henüz duyguları ve düşünceleri ile çalışmadan onların davranışlarını değiştirmeye yönelik bir sarılma egzersizi veriyor. Buradan danışmanın daha çok davranış odaklı bir değişimin olacağı fikrine sahip bir davranışçı terapist olduğunu çıkarabiliriz. Uzun zamandır yapmadıkları bir eylem olmasından dolayı Arnold’da bu egzersize karşı bir direnç ortaya çıkıyor ve bu Kay’i daha da çok incitiyor bence bu egzersizden önce biraz daha aralarındaki iletişimi iyileştirmeye yönelik, birbirlerine duygu ve düşüncelerini sağlıklı biçimde açarak sohbet etmelerini sağlayacak bir egzersiz vermeliydi.
Üçüncü seansa çift egzersizi yapmış olmanın hazzı ve sevinci ile geliyor ve iki ayrı ucunda oturdukları koltukta bu sefer yan yana oturuyorlar. Danışmanın verdiği sarılma egzersizin işe yaramış olduğunu görüyorum. Danışman bundan sonra konuyu cinsel hayatlarına çeviriyor burada aşırı ayrıntılı ve gereksiz soruları arka arkaya sorması çifti biraz rahatsız ediyor. Bu şekilde bir girişi ben de etkili bulmadım. Arnold’a yeniden bir direnç oluşturuyor. Fantazileri konuştukları kısımda Arnold’ın tereddütüne yönelik olarak “Burada yanlış bir cevap yok.” şeklindeki ifade yerinde ve etkili bir müdahaleydi. Bu seansta danışanlar kendi fantezi dünyalarını açıyor. Seansın sonunda verilen dokunma egzersizi bu sefer yerinde bir ödev olmuş.
Dördüncü seansta dokunma egzersizini tamamlayamadıkları için bir suçluluk ve isteksizlik ile koltuğun iki ayrı köşesinde oturuyorlar. Danışman egzersizin nasıl geçtiği ile alakalı konuşmak istiyor ama Arnold’un duygusunu anlamaya çalışmak yerine kendi varsayımı ile onun üzerine gidiyor ve seansı terk etmesine neden oluyor. Bunun yerine onun açıklamasını sağlayacak açık uçlu sorular sorabilirdi.
Beşinci seansta Arnold, Kay ile yaşadıkları tartışmadan sonra seansa geri geliyor. Bu seans Arnold’un çözüldüğü ve Kay ile ilgili kendi yaşadığı sorunları açıkladığı bir seans oluyor. Bu seansta ikisi de birbirlerine duygu ve düşüncelerini açıyor ve asıl iyileşme bu seanstan sonra başlıyor. En başından beri duygu ve düşünceleri konuşmaya başlasalardı iyileşme daha çabuk ve kolay olabilirdi bence. Danışanlar duygu ve düşüncelerini açmış hatta birbirlerini suçlayıcı konuşurken danışman konuyu farklı ve olumlu bir açıya çekmeye çalışıyor ve bu çiftte olumlu bir etki yaratıyor bence iyi bir müdahaleydi. Seans sonunda danışman burun metaforu ile yeni bir egzersiz veriyor fakat bu egzersiz Kay’i çok zorluyor ve kendisini yetersiz hissetmesine yol açıyor.
Altıncı seansta danışman çift tek tek seansa alıyor. Bu seansta Kay’in kaygısını konuşuyorlar ve ona kitap öneriyor. Kitap önermesi etkili bir yöntem. Arnold ile de Kay hakkında farkındalık kazanmasını sağlayan bir seans yapıyor. Bu seanstan sonra iki danışanda kendi eksikliklerini görmeye ve telafi etmeye çalışıyorlar.
Son seansta danışman çifti motive edici şekilde bir konuşma yapıyor ve onları başka bir terapiste yönlendirmeyi önererek seansları sonlandırıyor. Burada danışmanın konuşması etkili bir konuşma ama bu kadar yolu onunla birlikte gelmişken başka bir danışman ile süreci tekrar yaşamak zorlayıcı gelebilir bu nedenle sonuna kadar aynı danışman ile devam etmeleri daha doğru olacaktır. Çift evlerine döndükten sonra birkaç gün eski düzenleri devam ediyor fakat Kay’in evi terk etme kararından sonra Arnold onu kaybetmek istemediğini anlıyor ve odasına gidiyor. Daha sonra çift, Kay’in hayalindeki gibi nikah tazeliyor burada birbirleri için yazdıkları söz yazılarında seans süresince birbirleri hakkında ne kadar çok farkındalık kazanmış olduklarını görüyoruz.