İlkokulda yapılabilecek rehberlik çalışmaları
İLKOKULDA YAPILABİLECEK REHBERLİK ÇALIŞMALARI
İlkokul kademesinde çalışan rehber öğretmen meslektaşlarım, rehberlik çalışmalarını somutlaştırırken lise ve ortaokul kademesine göre daha fazla zorlanmakta. Son çocukluk dönemini kapsayan bu kademede; öğrencilerin kendilerini tanıma, gelişimlerini destekleme ve yaşam becerileri kazandırmaya yönelik rehberlik servisi olarak yoğunlaşabileceğimiz birçok konu alanı bulunmaktadır. İlkokulda çalışan rehber öğretmenler olarak aşağıdaki rehberlik çalışmalarını gerçekleştirebiliriz.
- Yeni başladığımız ilkokulumuzda, işe tüm okula ‘’Snellen Göz Tarama Testi’’ ni yaparak başlayabiliriz. Aslında bunu sınıf öğretmenleri de yapabilir lakin göz taramasını bizim yapmamız öğrencilerle iletişime geçmemizi ve öğrencilerle tanışmamızı sağlayacaktır. İlk çalışma yılımızda tüm okula göz tarama testini yaptıktan sonra, bundan sonraki seneler 1. ve 2. Sınıflara uygulayabilir ve gerekli gördüğümüz öğrencileri göz doktoruna yönlendirebiliriz. Çok basit bir çalışma gibi görünebilir ama bazen göz tembelliği ve ileri derecede gözlerinde sorun olan öğrenciler tespit edielebiliyor.
- Türkiye bağımlılıkla mücadele (TBM) eğitimleri ve dökümanları bizim için bir iyi fırsat. Hazırlanan sunumlarda birkaç değişiklik yaparak sene boyunca ‘’Sağlıklı Yaşam, Zararsız Teknoloji ve Tütün Bağımlılığı (Temiz Hava)’’ konu başlıklarında sınıflara girerek grup rehberliği yapabiliriz. Özellikle videolar ve şarkılar çocukların ilgisini fazlasıyla çekiyor. http://tbm.org.tr sitesinden gerekli doküman ve videolara ulaşabilirsiniz.
- Günümüzde üzerinde fazlaca durmamız gereken konulardan biri de ‘’Mahremiyet Eğitimi’’. İlkokuldaki Tüm öğrencilerimize –İyi Dokunuş,-Kötü Dokunuş,- Özel Bölgeler başlıklarından oluşan mahremiyet eğitimi verebiliriz. Video indirme sitelerinden indirebileceğimiz mahremiyet eğitimi ile ilgili videolar ve görsel materyallerle desteklendiğinde bu eğitim daha etkili oluyor.
http://www.onlineanne.com/wp-content/uploads/2013/12/activitybook131207melpin-son.pdf adresinden bu konu ile ilgili hazırlanmış olan kitapçığa ulaşabilirsiniz. Kitapçığın içerisinde grup rehberliği şeklinde uygulayabileceğiniz etkinliklerden faydalanabilirsiniz.
- Rehberlik servisi deyince akla ilk gelen konu mutlaka ‘’Verimli Ders Çalışma’’. Bu kademede de bu konuda özellikle 3. ve 4. Sınıflara grup rehberliği çalışması yapılabilir. Bu konuda çalışma yaparken sorumluluk kavramı üzerinde yoğunlaşmak daha faydalı olabiliyor.
- İlkokulda çocuklar alay etme, lakap takma gibi konularda sorun yaşayabiliyor. ‘’İletişim Ve Empati’’ konusunda yapılacak grup rehberliği bu sorunların azaltılmasında etkili olabilir. Yine okulunuzun ihtiyaçları göz önünde bulundurularak Öfke Kontrolü, Duyguları Tanıma, Meslek tanıtımı gibi konu başlıklarında grup rehberliği çalışmaları yürütülebilir.
- Akademik Başarısı Düşük Öğrencilere Yönelik Çalışmalar. Ders başarısı düşük ve ara sınıflarda okuma-yazma bilmeyen öğrencileri tespit ettikten sonra veli görüşmeleri, sınıf öğretmeni ve rehberlik servisi işbirliğiyle akran öğrenmeden de faydalanarak bu öğrencilere yardımcı olabiliriz.
- Test ve envanterler. Bu kademede öğrencilere sosyometri, problem tarama envanteri, başarısızlık nedenleri anketi gibi envanterleri uygulayabilirsiniz. Çıkan sonuçlardan faydalanarak ailelerle ve öğrencilerle bireysel görüşmeler planlanabilir. Örneğin; sosyometri sonucu dışlanan öğrencileri teneffüslerde oyunlara dâhil edebilir ve atılganlık eğitimi vererek sınıfa uyum sağlamalarına katkıda bulunabiliriz.
- ‘’Veli Seminerleri’’. Okulöncesi ve ilkokulda öğrencilerle çalışmak kadar velilerle de çalışmak etkili olacaktır. İlkokul velileri seminerlere katılma konusunda, özellikle 1. Sınıf velileri daha isteklidirler. Aşağıdaki konularda velilere seminer çalışmaları yapılabilir.
–Çocuk Eğitimi
-Olumlu Disiplin Yöntemleri
-Mahremiyet Eğitimi
-Okul Başarısında Aile Düşen Görevler
– Anne, Baba Tutumları
-Etkili İletişim
-Davranış sorunları
-Dikkat Eksikliği Ve Hiperkativite Bozukluğu vb.
Yine çocuk eğitimi konusunda belirleyeceğiniz bir kitap ile veliler arasında okuma yarışması yapılabilirsiniz.
- Rehberlik Panosu. Yukarıdaki konularda yaptığımız grup rehberliği çalışmalarıyla ilgili her ay güncelleyeceğimiz rehberlik panosu öğrencilerin dikkatini çekecektir. Mahremiyet eğitimi çalışması yaptığımız hafta, panoda mahremiyet görsellerinin olması konunun tekrarını da sağlayacaktır. Ayrıca okulun girişine ve öğretmenler odasına da uygun boyutlarda pano temin edilerek çocuk eğitimi ile ilgili çeşitli yazı ve görseller de paylaşılabilir.
- Ve tabi kî son olarak bireysel öğrenci ve veli görüşmeleri. Bu kademedeki öğrencilerle bireysel görüşmelerde benim gibi birçok arkadaşın zorlandığını tahmin edebiliyorum, ben genellikle öğrencilerle görüşmelerimde resim üzerinden iletişime geçmeyi tercih ediyorum. Bireysel görüşmelerimizde kullanmak üzere alacağımız oyun terapi, çocuklarla görüşme teknikleri gibi eğitimler mesleki yeterliliğimize katkıda bulunacaktır.
Yukarıda yer alan konu başlıklarına eklemek istediğiniz çalışmalar olursa yorum kısmına yazabilirsiniz. Yazının faydalı olması dileğiyle…
Hasan Fatih CANKURT
Psikolojik Danışman
hasanfatihcankurt@hotmail.com