Parçalanmış – Split – Film inceleme
Filmin Adı: Split (Parçalanmış)
Oyuncular: James McAvoy, Anya Taylor-Joy, Haley Lu Richardson, Kim Director, Jessica Sula
Yönetmen: M. Night Shyamalan
Süre: 1 saat 57 dakika
Tür: Gerilim, Gizem
Ülke: ABD
Neden İzleyelim?
Son zamanlarda psikolojik danışmanların mutlaka izlemesi gereken filmler sıralamasında başı çeken filmi bu hafta sizler için mercek altına aldım. Film, dissosiyatif kimlik bozukluğu diğer adıyla çoklu/çoğul kişilik bozukluğu yaşayan Kevin adında genç bir erkeği merkeze alarak bu rahatsızlığı tanıtan bir belgesel niteliğinde olmuş. Kevin’ in üç genç kızı kaçırmasıyla gerilim dolu dakikalar başlıyor.
Henüz ilk sahnede kızların kaçırılmasına şahit olununca yaşanan şaşkınlık “Acaba bunu niye yaptı?” sorusunun cevabını aramayla devam ediyor. Kurtulma çabalarını büyük bir heyecan ve merakla izlerken kızların kişilik özelliklerini de öğrenmiş oluyoruz ve tabi onların kaçıran kişininkini de!
Film boyu gerilim tırmandıkça genç adamın sahip olduğu kişilikler bir bir ortaya çıkıyor. Her biri farklı özelliklere sahip bu kişiliklerden üç tanesi diğerlerini bastırıyor ve bütün kontrolü ele geçiriyor. Bu sırada hastası olduğu psikologla görüşmeye devam eden genç adamın kendini ele vermek istemeyen kişiliğinin olağanüstü çabasına tanık oluyoruz. Yirmi üç kişiliği aynı anda barındırmasını anlamaya çalıştığımız sırada yeni ve diğerlerinden çok farklı olan bir kişiliğin ortaya çıkacağı haberi yayılmaya başlıyor.
Nasıl Değerlendirelim?
Billy Milligan ismini daha önce duymuş muydunuz? Duymadıysanız fark etmez; çünkü bu filmi izledikten sonra hayatının bir benzerini öğrenmiş olacaksanız. Tam 23 kişiliğe sahip olması ve işlediği pek çok suçtan çoklu kişilik bozukluğu sebebiyle beraat etmesi sonucu bir dönemin gündem başlığı olarak tarihe geçmiş bir isim kendisi. Split filminde de Milligan’ ın yaşadığı sorunlar ve ardından oluşan kimliklerden ilham alınmış.
Çoklu kişilik bozukluğu temelinde travmatik olayları barındıran bir rahatsızlıktır. Bu travmatik olaylar ise genellikle taciz (fiziksel, duygusal vs.) vakalarıdır. Özellikle kadınlar bu vakalara daha fazla maruz kaldıklarından bu bozukluğun kadınlarda görülme yüzdesi daha fazladır. Genellikle 2-10 arası kişilik görülür ve bu kişilikler farklı özelliklere sahip olabilir. Filmde yaşananlar ise bu bilgileri doğrular niteliktedir. Nitekim genç adamın çocukluğuna ait sahnelerin gösterilmesiyle yaptıkları anlam kazanmaya başlar. Sahip olduğu kişilikler de ortaya çıktıkça ne kadar farklı özellikler barındırdıklarını anlarız. İçlerinde 9 yaşında bir çocuktan genç bir kadına, obsesif-kompulsif rahatsızlığa sahip bir erkekten moda tutkunu bir gence kadar pek çok kişilik vardır. Hatta tuhaf olan kısmı içlerinden sadece bir tanesinin şeker hastalığından muzdarip olmasıdır.
Filmin başrol oyuncusunun (James McAvoy) karakteri canlandırma noktasında harika bir iş çıkardığını söylemek isterim. Özellikle karakter geçişlerinin sık yaşandığı sahnelerde oyunculuğunu konuşturmuş. Neticede bu kadar farklı kişilik, yaş vs gibi özellikleri aynı anda yapmak pek de kolay bir iş değil. Ancak hikayenin işlenişi noktasında bazı eksiklikler olduğunu da söylemek gerek. Örneğin, ortaya çıkmasını merakla beklediğimiz 24. kişiliği görünce bu kadarı da olur mu sorusu akla geliyor. Bana göre filme heyecan katmak ve etkileyici bir son hazırlamak için yapılmış; fakat keşke yapılmasaymış denilen türden. Filme bir bütün olarak baktığımda ise çoklu kişilik bozukluğunun tanıtılması bakımından başarılı bulduğum bir film olduğunu söyleyebilirim.
Keyifli seyirler sinema dünyasına merak sarmış psikolojik danışmanlar!
DİPNOT: Bu filmin tadı damağımda kaldı ve Billy Milligan’ ın hayatı oldukça ilgimi çekti diyenler için güzel bir haberim var. Henüz proje aşamasında olan ve Daniel Keyes’ in The Minds of Billy Milligan adlı kitabından uyarlanacak olan “The Crowded Room” adlı filmin sizler için tatmin edici olacağını düşünüyorum. Küçüklüğünden beri Billy Milligan’ ın hayatına merak salan ve olası bir filmde onu canlandırmak isteyen Oscar ödüllü oyuncu Leonardo DiCaprio filmin başrol koltuğuna çoktan oturdu. Vizyona girmesinin ardından Rehberlik Servisi’ nde analizinin yapılacağı güne dek hoşçakalın.
Necla AYDOĞAN
Psikolojik Danışman
neclaydogan.94@hotmail.com