Sen Kendine Güvendiğin Kadarsın

Özgüven, bireyin kendinden memnun olması, kendisi ve çevresiyle barışık yaşamasıdır. Özgüven eksikliği ise kendinden şüphe duymak, pasiflik,  boyun eğme, aşırı uyum gösterme, yalnızlık, eleştirilere karşı hassas olma, güvensizlik, depresyon, aşağılık duygusu ve sevilmediğini hissetme olarak tanımlanabilir.

Özgüven eksikliği;  ailenin aşırı ve korumacı tavrı, çevrenin olumsuz telkinleri, olumsuz yaşantılar ve kendi kendimize yaptığımız olumsuz iç konuşmaların etkisiyle oluşabiliyor. Bir örnek vermek gerekirse çevrenin olumsuz telkinleri; bireyin yapabilme duygusunu kazanmasını engellediği gibi “ben yapamam, bugüne kadar neyi başardım ki bunu başarabileyim ya da şu sorunun cevabını biliyorum; ama ya bu sorunun cevabını yanlış biliyorsam, bu riski göze alamam.  Arkadaşlarım benimle dalga geçer, rezil olurum” gibi olumsuz içsel konuşmalara zemin hazırlayabiliyor ve bireyin kendine olan güveninin azalmasına neden olabiliyor. Bu yüzden her şeyden korkuyoruz ve içimizdeki girişimci ruh yok oluyor.

Diyelim ki, kendinize yeterince güvenmediğinizi düşünüyorsunuz. Özgüveninizi de geliştirmek istiyorsunuz. Ama bu konuda ne yapmanız gerektiğini bilmiyorsunuz. Ne yapmalı peki bu durumda? İşte size birkaç püf nokta.

Yüzyıllar önce Delphi kâhinlerinin tapınaklarının girişlerinde “kendini tanı” yazardı.  Onlar kişinin kendini iyi tanımadıkça, hayatta başarılı ve mutlu olamayacağının farkındalardı. O yüzden kendinizi tanımakta fayda var.’’Ben kimim, neleri yapmaktan hoşlanırım ya da hoşlanmam’’ diye kendinize sorun ve bu sorulara cevap bulmaya çalışın. Bulduğunuz cevaplar sayesinde neyi başarıp neyi başaramayacağınızı bilir ve doğru kararlar alırsınız.  Ayrıca bu durum güçlü yönlerinizi belirledikten sonra, onların üstünde daha çok durmanıza ve gelecek adına gerçekçi hedefler koymanıza yardımcı olacaktır.

Kendinizi sevin. Unutmayın ki, kendini sevmeyen hayatta başarılı olamayacağı gibi, insani ilişkilerinde de başarılı olamaz. Her sabah aynaya baktığınızda gülümseyerek kendinizi sevdiğinizi söyleyin. Gün içinde iyi yaptığınız herhangi bir şey için kendinizi ödüllendirin. Bunun için çok pahalı şeyler almaya gerek yok. Bir çikolata bile işinizi görür. J Akşam yatmadan önce günün muhasebesini yaparken, kendinizle ilgili olumlu yaşantıları göz önüne getirmeye çalışın. Kendinize haksızlık yaptığınız durumlarda, “dur bakalım, o kadar da değil, elimden gelenin en iyisini yapmaya çalıştım, ancak bu kadarı oldu deyin..” Bu olumlu telkinler, kendinize olan özsaygınızın artmasını sağlayacaktır.

Deneyin. Özgüven ile hayattaki başarılarımızın doğru orantılı olarak birbirini tamamladığı göz önünden kaçırılmaması gereken bir noktadır. Bizler başarılı olduğumuz, üzerinde defalarca alıştırma yaptığımız bir konuda daha az hata yapma olasılığına sahibiz. Sizlere hata yapmayacağımızı söylemiyorum; ama gerçekten böyle bir durumda heyecanımızı daha iyi kontrol ettiğimiz için daha başarılı oluruz. Çünkü biz önceki yaşantılarımızla, birer deneyim kazanmış ve artık tecrübe sahibi olmuşuzdur. Dolayısıyla herhangi bir konuda ne kadar çok çalışırsak ve başarılı olursak özgüvenimiz de o oranda artmaktadır.

O yüzden denemekten korkmayın. Her yeni deneyimi yeni bir öğrenme fırsatı olarak görün. Denemekten bir şey kaybetmeyeceğinizi sık sık kendinize söyleyin. Ancak bu şekilde yeni fırsatlarla karşılabilir ve kendinizi olduğumuz gibi kabul edebilirsiniz. Aksi takdirde, her fırsat açılmamış bir kutu olarak içinizde kalacak; dolayısıyla doğrudan başarısızlıkla sonuçlanıp, kişisel gelişiminizi engelleyecektir.

Başkalarının haklarını ihlal etmeden, kendi duygularınızı, düşüncelerinizi, inançlarınızı, ihtiyaçlarınızı, dürüst ve net bir şekilde ifade etmeye çalışın. Kısacası ben dilini kullanın. Sizin için makul olmayan isteklere “hayır” deyin. Yaşamınızda önemli olduğuna inandığınız sorunların bir listesini çıkartın. Daha sonra bunları iyileştirmenin veya değiştirmenin yollarını yazın. Ve bu sorunları halletmek için harekete geçin. Bütün sorunlarınız tabii ki kolay ve hızlı bir şekilde çözülemez; ama hemen harekete geçebileceğiniz bazı alanlar da olacaktır mutlaka.

“Kendimi seviyor ve kendime güveniyorum. Karşılaştığım her yeni deneyimde elimden geleni yapacağım” dediğinizde hayatınızda birçok şeyin mucizevî şekilde değiştiğini göreceksiniz. Sevgiyle kalın…

Mustafa TENTİK

Rehber Öğretmen
mtendik@hotmail.com